Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Suriye'nin petrol ve doğal gaz kaynaklarından yararlanmak için bir çalışma içinde olduklarını belirterek, kısa süre içinde bir heyetin bölgeye gidip enerji altyapılarını inceleyeceğini söyledi.
Karadeniz'de Sakarya Gaz Sahası'nda bugün itibarıyla üretim kapasitesinin 7 milyon metreküpe geldiğini, 2025'in ilk çeyreğinde 9 milyon metreküpün üzerine çıkacağını anlatan Bakan Bayraktar, "Hali hazırda üretim yaklaşık 2.9 milyon hanenin doğalgaz ihtiyacını karşılıyor. Karadeniz'de dört tane gemi var. Yüzer üretim platformu da geldi. Şu anda Çanakkale'de hazırlıkları devam ediyor. Mayıs 2025'te Filyos'a geçecek ve bir sene işi var. Üzerine adeta fabrika inşa ediyoruz. O gemiyle birlikte günlük üretim 9.5-10 milyon metreküpe, sonra da 20 milyon metreküpe çıkaracak. Bir taraftan yeni kuyular açıyoruz. 2028'e kadarki süreçte 40'ın üzerinde yeni kuyu kazılacak. Keşif amaçlı yeni sondaj konusunda da yoğun bir çalışmamız var. Özellikle Rize Çayeli'nde petrol olduğu her zaman söylenen lokasyonda tespitimiz var. Onun sondajını yapmak istiyoruz" diye konuştu.
Sınır ötesi arama faaliyetlerinde gelinen noktayı da anlatan Bakan Bayraktar, Somali'de 2025 yılının ikinci yarısına doğru tablonun ortaya çıkacağını vurgulayarak, şöyle konuştu: "Somali'de biz farklı ülkelerle iş birliğine hazırız. Bize bu anlamda gelen teklifler var. Türkiye'de Karadeniz gazıyla alakalı da teklifler var. Karadeniz'de ve Bulgaristan offshorundaki arama faaliyetleriyle ilgili de teklifler var ve bunlara sıcak olduğumuzu söylüyoruz." Nijer'de üç tane altın sahamızın olduğunu hatırlatan Bakan Bayraktar, "Agadez bölgesinde üç yeni saha anlaşması imzaladık, 2025 içerisinde ilk altını üretmeyi hedefliyoruz" dedi. Türkiye'nin Suriye'de halihazırda kuzeye elektrik tedariki yaptığını belirten Bayraktar, "İdlib, Afrin gibi bizim harekat bölgelerimizin tamamına yaklaşık 210 megavatlık bir kapasitede elektrik veriyoruz. Onların kapasitesini artırmaya çalışıyoruz. Suriye'ye elektrik iletim altyapısıyla ilgili incelemelerde bulunması için birkaç gün içinde heyet göndereceğiz. Gelişmelere göre bu heyete ben başkanlık edebilirim. Suriye 2011'de yaklaşık 8 bin 500 megavatlık kurulu gücü olan bir ülkeydi. 2022 verilerine ulaşabildik. Kapasite 3 bin megavata gerilemiş durumda. Yani 5.500 megavat kaybedilmiş. Bu üretimin yerine konulması gerek. Biz Suriye'de elektriğin olmadığı yerleri elektrikle buluşturmalıyız" dedi. Geçen hafta Lübnan Başbakanı Necip Mikati'nin Türkiye ziyaretini hatırlatan Bakan Bayraktar, "Onların bizden talebi var. Lübnan'a elektriği Suriye üzerinden ulaştırmamız söz konusu olabilir" mesajı verdi.
Suriye'nin yeniden ihyası için doğal kaynaklarla (petrol ve gaz) ilgili de projeler geliştireceklerini söyleyen Bakan Bayraktar, şunları anlattı: "Suriye'nin 2000'li yıllarının başında günlük petrol üretimi 600 bin varil olmuş. Bu rakam 30 bin varile gerilemiş durumda. Suriye'nin potansiyelinin ekonomiye kazandırılması gerekir. Suriye'den Türkiye'ye bir petrol boru hattı, bizim Irak-Türkiye petrol boru hattıyla bunun birleştirilmesi, Katar gazının Suriye üzerinden Türkiye ve Avrupa'ya gitmesi gibi olgunlaşacak konular var." Irak-Türkiye Petrol Boru Hattı'nın (ITP) günlük kapasitesinin 1.4 milyon varil olduğunu, dünyanın ihtiyaç duyduğu petrolün neredeyse yüzde 1.5'inin buradan geçebileceğini vurgulayan Bayraktar, "Kalkınma Yolu projesini enerji yoluna dönüştürmeliyiz. 2026 Temmuz'da süresi bitecek hattın operasyonel kullanılmasını istiyoruz. Gabar petrolü bu boru hattına girecek. Suriye'de eskiden petrol üretimi 600 bin varildi. O üretime yeniden çıktığında petrolün bir yerden sevki gerekir. Biz nasıl Gabar petrolünü 38 kilometrelik boru hattıyla İdlib'e getirip ITP'ye bağlıyorsak benzer şey yapılabilir. Dolayısıyla Suriye petrolü buradan dünyaya veya Türkiye'deki rafinerilere açılabilir. Ceyhan'da bir rafineri ve petrokimya tesisine ev sahipliği yapabilir" dedi.
Akkuyu Nükleer Santrali'nde 1.200 megavatlık ilk reaktörden elektrik üretilmeye başlandığında Türkiye'nin yaklaşık yüzde 2.5'inin karşılanacağını belirten Bayraktar, "4 reaktör devreye girdiğinde Türkiye'nin ihtiyacının yüzde 10'unu nükleerden karşılamış olacağız. Nükleer bizim doğalgazdan üreteceğimiz elektriği bir anlamda ikâme edecek. Yılda 7-7.5 milyar metreküp doğalgazı artık ithal etmemiş olacağız. Bugünkü parayla neredeyse 3 milyar dolar demek. Dolayısıyla bizim cari açığımızın azaltılmasına da bu anlamda katkı yapacak bir alan. Onun için mutlaka Sinop'ta, Trakya'da iki büyük konvansiyonel nükleer santrale daha ihtiyacı var. O noktada 2025 yılı bizim için önemli, karar yılı olacak diyebilirim" dedi.
Ocak ayında enerji fiyatlarında bir değişim düşünmediklerini dile getiren Bakan Bayraktar, "Biz tutabildiğimiz kadar enerji fiyatlarını tutuyoruz, ama enerji fiyatına yüzde 10 fiyat artışı yapsan içtiğin kahve de yüzde 10 artıyor. Arkadaş, bunun içerisinde elektrik ya yüzde 3 ya 2… Türkiye'de fiyatlama davranışıyla alakalı ciddi bir problem var" dedi.
Doğalgaz depolarının yüzde 90'ının dolu olduğunu, kışın arz sıkıntısı olmayacağını vurgulayan Bakan Bayraktar, "İran'da kontrattaki rakamın sadece yarısını alabiliyoruz. Ama buna rağmen hem LNG altyapımızda hem depolarımızda bu kış için bir risk görmüyoruz" diye konuştu. Tuz Gölü'nde depo kapasitesinin 6 milyar metreküpe kadar çıkabileceğini belirten Bayraktar, Silivri'de de doğalgaz depolama kapasitesinin maksimum 6 milyar metreküpe çıkabileceğini söyledi. Bakan Bayraktar, daha önce gaz çıkarılan ama biten bazı sahaların da butik depolama alanı olarak kullanılabileceğini vurguladı.
Doğalgaz merkeziyle ilgili altyapı çalışmalarının devam ettiğini anlatan Bakan Bayraktar, "EPİAŞ'ı yani bizim enerji borsamızı nisan, mayıs gibi İstanbul Finans Merkezi'ne taşıyoruz. Orada karbon piyasasını açmak istiyoruz. İstanbul GAZHUB projemizin altyapısıyla ilgili çalışmamız devam ediyor. Depolama kabiliyetimizi artırmaya gayret ediyoruz. İlave FSRU (sıvılaştırılmış gaz) düşünüyoruz. Bu anlamda yeni Trump yönetimiyle de özellikle doğal gaz alanında ciddi bir iş birliği imkânı olabilir" dedi. LNG ve nükleer alanında da ABD ile işbirliği olanaklarının olduğunu söyleyen Bakan Bayraktar, üçüncü ülkelerde işbirliklerinin yapılabileceğini vurguladı.
